EEN NIEUW HOOFDSTUK

Samenvatting:
Sinds 1991 is Hans Arts een zeer sociale, uiterst intelligente en buitengewoon vakkundige collega en docent binnen de capgroep Belastingrecht. Hierbinnen fungeert Hans al 33 jaar als founding father. Op professioneel vlak blinkt Hans uit door middel van zijn veelzijdigheid en interdisciplinaire visie. Op persoonlijk niveau is Hans met zijn uitgesproken persoonlijkheid altijd een zeer betrouwbare en behulpzame collega. Daarnaast vormt Hans sinds jaar en dag het historische archief van de capgroep Belastingrecht. Helaas is nu de tijd aangebroken om zelf in dat archief te stappen. Toch zal Hans nimmer vergeten worden en zal hij blijven voortbestaan in de talrijke anekdotes die hij zelf ooit zo mooi voordroeg.

Kernwoorden:
Pensioen, loyaliteit, interdisciplinair, behulpzaam, archief, vennootschapsbelasting, veelzijdigheid, founding father, passie, anekdotes.

Vele bijdragen in dit Liber Amicorum omschrijven Hans Arts als een zeer sociale en uiterst intelligente collega. Mijn herinneringen aan Hans beginnen echter net iets anders. Alvorens Hans een (inderdaad zeer sociale en uiterst intelligente) collega te mogen noemen, had ik namelijk het genoegen om als student de colleges van ‘meneer Arts’ over de vennootschapsbelasting bij te mogen wonen. ‘Bijwonen’ betekende in het voorjaar van 2020 echter het afspelen van vooraf opgenomen colleges binnen de comfortzone van je eigen studentenkamer. In het turbulente begin van de coronapandemie bood meneer Arts de studenten enige mate van houvast met zijn vlijmscherpe colleges over renteaftrekbeperkingen en onzakelijke leningen binnen de vennootschapsbelasting. De kennis en kunde waarmee meneer Arts ook digitaal de studenten aan zijn lippen wist te laten hangen was ongekend. Zijn digitale presentatievaardigheden zijn zeer waarschijnlijk de reden dat ik, en vele medestudenten met mij, het bachelorblok Vennootschapsbelasting en het masterblok Fiscaal Concernrecht succesvol hebben kunnen afronden. Ondanks de fysieke afstand tot de collegebanken in ruimte en tijd wist meneer Arts iedereen op het puntje van zijn stoel te laten zitten, wat een absoluut wonder genoemd mag worden bezien in het licht van de spanningsboog van de studenten heden ten dage. Naast een zeer sociale en uiterst intelligente collega, is Hans Arts ook een buitengewoon vakkundige docent.

Mijn eerste persoonlijke ontmoeting met Hans heeft vervolgens twee jaar op zich laten wachten. Op mijn eerste werkdag aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid (hierna: de ‘Faculteit’) nam de voorzitter van onze capaciteitsgroep (hierna: ‘capgroep’), Prof. Dr. Raymond Luja, mij mee op een rondleiding om alle collega’s binnen de capgroep Belastingrecht te ontmoeten. Deze rondleiding veranderde in een speurtocht gezien het gebrek aan aanwezige medewerkers midden in de zomervakantie. Het feit dat wij een hardwerkende, doch bijna pensioengerechtigde, Hans tussen de papieren op zijn vertrouwde kamer aantroffen, getuigt van de passie die Hans voor zijn vak heeft. Ondanks de stapel thesissen die op hem wachtte, maakte Hans toch even tijd vrij om een praatje te maken. Hiermee had Hans de gave om nieuwkomers direct een warm en welkom gevoel te geven binnen de capgroep.

Sinds die eerste echte ontmoeting ken ik Hans nu ruwweg twee jaar. Gedurende deze periode ben ik Hans op (bijna) iedere bijeenkomst van de capgroep tegengekomen. Van academische aangelegenheden zoals symposia, seminars en congressen tot informele activiteiten zoals de capgroepweekeinden en het eindejaarsdiner bij de Pizzabakkers. Hans was niet alleen altijd en overal van de partij, maar hij liet zich ook nadrukkelijk gelden. Tijdens iedere capgroepvergadering liet Hans zich uitgesproken uit over zaken die in zijn ogen verbeterd konden worden binnen de capgroep en de Faculteit, ondanks zijn naderende pensioen. De passie waarmee Hans tot en met zijn laatste vergadering zijn blik op de toekomst richtte illustreert de verbondenheid van Hans met onze capgroep.

Deze loyaliteit van Hans gaat inmiddels al ruim 33 jaar terug. Gekscherend grapte Hans geregeld tegen mij dat hij al werkzaam was bij onze Faculteit ruim voordat ik überhaupt geboren was. Sinds 1991, amper tien jaar na de oprichting, doceert Hans al belastingrecht aan onze Faculteit. Dit komt overeen met het eerste jaar dat de bachelor Fiscaal Recht gegeven wordt aan de Universiteit van Maastricht. Zijn decennialange dienstbaarheid maakt Hans niet alleen een van de founding fathers, maar ook tot een onmisbare schakel in de geschiedenis van onze capgroep. Hans stond aan de wieg van de fiscale studies die heden ten dage, met zijn pensioen in zicht, zijn opgebloeid tot de pareltjes van onze Faculteit.

Hans beperkte zich echter niet louter tot het belastingrecht. Naast de fiscaliteit heeft Hans ook een voorliefde voor het Nederlandse recht. Hans heeft immers ook rechtsgeleerdheid gestudeerd aan de Universiteit van Leiden. Door deze achtergrond kon Hans meermaals fiscale ontwikkelingen herleiden tot het Nederlandse civiele recht, waar mijn economische begrip ophield. Ik kan mij nog een interessante conversatie herinneren na afloop van een fiscaal symposium in de grotten van Château Neercanne waarbij Hans een fiscale rechtsregel, via de Franse code civil¸ tot diep in de Romeinse tijd kon herleiden. Zijn brede palet aan rechtsdisciplines maakt Hans uniek.

Deze interdisciplinaire visie past Hans ook toe binnen de fiscaliteit. Zijn specialisatie binnen de vennootschapsbelasting weerhoudt Hans niet om ook andere belastingen te bestuderen. De inkomstenbelasting, dividendbelasting en zelfs de btw zijn Hans niet vreemd. Ik ben meermaals met Hans in gesprek geraakt over de vennootschapsbelasting en wanneer mijn kennis dan ophield, verschoof ik zijn aandacht subtiel richting de btw. Hans ging altijd moeiteloos in de conversatie mee. Naast een specialist op het gebied van de vennootschapsbelasting, mag Hans zich met recht ook een fiscale generalist noemen.

Deze veelzijdigheid komt ook tot uiting in de imposante publicatielijst die Hans in de afgelopen 25 jaar heeft opgebouwd. Tussen 1997 en 2022 heeft Hans 166 artikelen, 39 noten, acht boekhoofdstukken, twee boeken, twee congresartikelen, één paper en één proefschrift geschreven. De inhoud van zijn bijdragen varieert van de vennootschapsbelasting, dividendbelasting, verrekenprijzen, eigenwoningregeling, overdrachts-belasting tot en met de 30%-regeling. Met zowel Nederlandse als Engelstalige academische literatuur heeft Hans bijgedragen aan de ontwikkeling van de nationale en internationale fiscaliteit.

Naast zijn uitmuntende fiscale expertise, is Hans tevens een zeer behulpzame collega. Voor hulp kun je altijd bij Hans terecht. Of je nou problemen ondervindt bij het loskrijgen van stille studenten binnen de werkgroepen of de begeleiding van thesisstudenten, bij Hans vind je altijd een luisterend oor en goed advies. Dit heb ik zowel in de hoedanigheid van student als collega ervaren. Met zijn ervaring heeft Hans de afgelopen 33 jaar zijn stempel gedrukt op de gehele capgroep door bij te dragen aan de persoonlijke ontwikkeling van alle collega’s.

Wat mij echter misschien nog wel het meeste van Hans bij zal blijven, zijn de verhalen die hij de afgelopen twee jaar met mij gedeeld heeft. Zijn vermogen om de geschiedenis tot leven te brengen door middel van anekdotes en herinneringen maakt hem tot het historische archief van onze capgroep. Door 33 jaar op één faculteit te werken maakt een mens wel wat mee. Hans heeft letterlijk al alles meegemaakt. Ik hoefde maar een naam van een oud-collega op te werpen die ik ergens in de krochten van het archief tegenkwam en dat was voor Hans voer voor een mooie anekdote. Over de afgelopen 33 jaar heeft Hans alle collega’s binnen de capgroep ontmoet en hij kende iedereen persoonlijk. Dat laat ook zien hoe betrokken Hans altijd met zijn collega’s is gewenst. Hans is hiermee het historische archief van onze capgroep.

Nu is helaas de tijd aangebroken om zelf in dat archief te stappen. Evenals de mooie verhalen die jij kon vertellen over je oud-collega’s, zullen wij nu ook de anekdotes over jou laten voortbestaan. Hierin zullen wij het hebben over een aardige man die aan de wieg stond van de Maastrichtse fiscale studies. Een man die met bloed, zweet en tranen heeft bijgedragen aan het doen opbloeien van deze studies, met de toevoeging van een Nederlands- en Engelstalige master met ieder drie verschillende specialisaties als resultaat. Een man die plezier en werk perfect wist te balanceren en altijd klaar stond voor zijn collega’s.

Hans, de tijd is nu aangebroken om het laatste hoofdstuk van je carrière bij onze capgroep af te ronden. Tegelijkertijd sla je een nieuw boek open met lege pagina’s om nieuwe avonturen en uitdagingen aan te gaan. Jouw nalatenschap zal terugkeren in de verhalen die over jou verteld zullen worden en voortleven in de impact die jij hebt gehad op generaties studenten en collega's. Hans, ik wil je bedanken voor je onschatbare bijdrage aan onze capgroep en wens jou en je vrouw een welverdiend pensioen vol vreugde en vervulling toe. Moge de komende hoofdstukken van je leven net zo rijk en boeiend zijn als de verhalen die je met ons hebt gedeeld.