Dit boek wordt aangeboden aan dr. Hans Arts in het kader van zijn pensionering. Hans stond, na een korte Leidse periode, in 1991 mede aan de wieg van de capaciteitsgroep Belastingrecht van destijds de Rijksuniversiteit Limburg, nu de Universiteit Maastricht. Als specialist op het gebied van de Nederlandse vennootschapsbelasting promoveerde hij in 1997 op het proefschrift ‘Kapitaalstortingen voor de vennootschapsbelasting’. Later werd Hans een van de meest kritische volgers van het leerstuk van de onzakelijke lening.
Hans laat Maastricht goed gefundeerd achter. De vakken waarbij Hans als blokcoördinator was betrokken zijn alle goed gestructureerd en kennen gedegen blokboeken en tutorinstructies. Vooral de laatste zijn beroemd onder medetutoren. Als je in een blok van Hans betrokken bent, weet je dat er een duidelijke en uniforme uitleg voorhanden zal zijn om de onderwijsgroepen voor te bereiden en door te werken.
In de periode dat Hans betrokken was bij de capaciteitsgroep heeft hij verschillende programmawijzigingen meegemaakt. Hoewel hij die altijd kritisch benaderde, deed hij dit wel altijd op constructieve wijze. Hij deed dit vanuit diverse rollen, waaronder die van lid van de facultaire Examencommissie en voorzitter van de Opleidingscommissie Fiscaal Recht. Ook bij de meest recente wijzigingen van de fiscale master- en bacheloropleidingen was hij betrokken. En als het eerste jaar niet het didactisch gewenste resultaat opleverde werd ook niet geschroomd om op eigen initiatief (maar altijd in overleg) nadere aanpassingen te maken. Ook voor het Postacademisch Onderwijs Belastingwetenschap (PAOB), jarenlang het samenwerkingsverband tussen de fiscale afdelingen van de Nederlandse universiteiten, zette Hans zich jarenlang namens de Maastrichtse universiteit in.
Op het gebied van onderzoek kan het niet bevreemden dat de overgrote meerderheid van bijdragen die Hans aan de wetenschappelijke literatuur heeft toegevoegd betrekking heeft op de vennootschapsbelasting. Hoewel zijn voorliefde voor de vennootschapsbelasting in brede zin is gebleven, heeft Hans zich ook in veel andere fiscale onderwerpen verdiept. Hierbij kan worden gedacht aan de Nederlandse heffing van dividendbelasting onder een belastingverdrag en aan de civiel-en fiscaalrechtelijke gevolgen voor een ondernemer van samenwonen, huwen en scheiden. En dan hebben we het nog niet over het, minder academisch, bijpraten van lezers op het gebied van de erf- en schenkbelasting, het Europese belastingrecht, de btw, de assurantiereserve en de vraag of hooibergen een duurzame woonruimte in Nederland vormen.
Los van de fiscale vaktechniek, die bij Hans in meer dan goede handen was, was Hans vooral een zeer gewaardeerde collega. Hans was duidelijk, maar altijd innemend en vriendelijk. En dat werd en wordt door collega’s ontzettend gewaardeerd. De aanwezigheid van Hans binnen de capgroep zal worden gemist.
Hans is een unieke collega. En dat blijkt ook uit dit liber amicorum. Daar waar libers vaak zijn voorbehouden aan hoogleraren die met emeritaat gaan, rechtvaardigt Hans’ unieke positie ook een liber: Als docent van het eerste uur, vurig pleitbezorger van het PGO, gewaardeerde en uiterst proactieve collega en – in feite – als doorwerkende pensionado omdat de capgroep hem vroeg er nog ruim een jaar aan te plakken nu hij nog niet gemist kon worden.
Wij hebben getracht een gevarieerd liber samen te stellen. De bijdragen komen van huidige en voormalige collega’s van de capgroep Belastingrecht en andere academische vrienden die Hans’ professionele levenspad hebben gekruist. Die bijdragen zijn soms inhoudelijk en soms persoonlijk van aard, maar ook regelmatig een combinatie van beide. Wij danken iedereen voor hun bijdrage aan deze afscheidsbundel.
Maastricht, december 2024
Raymond Luja Hoogleraar Rechtsvergelijkend belastingrecht Voorzitter van de capaciteitsgroep Belastingrecht
